Nilgün Marmara ( Alıntılar )

Bugün Nilgün Marmara'nın vefatının 37. yıl dönümü. 29 yıllık yaşamına sığdırdıkları-sığdıramadıklarıyla mini bir Nilgün Marmara içeriği hazırlamak istedim.
Genelde herkes Nilgün Marmara sayesinde Sylvia Plath'ı tanımış ama bende tam tersi, Sylvia sayesinde Nilgün Marmara'yı tanıdım. Sylvia Plath üzerine araştırmalar yapan Nilgün Marmara, fikirlerini benimsediği ve üzerine tez yazdığı Slyvia Plath'la aynı sonu yaşadı. Sylvia Plath’ın Şairliğinin İntihar Bağlamında Analizi, Nilgün Marmara’nın mezuniyet tezidir.

Kitaplarının hepsini okudum diyemem, yıl dönümü için içerik yapmak isterken onun sandığım, sandığımız bir kaç sözün, şiirin aslında ona ait olmadığını öğrendim. Özellikle iki tanesi benim için büyük şok oldu. "Maskelerinizi kuşanıp yalanlarınızı çoğaltın. Hepiniz mezarısınız kendinizin” sözü ve "Öyle güzelsin ki kuş koysunlar yoluna" şiiri.
 
Eşi Kağan Önal “Kuş Koysunlar Yoluna” adıyla bilinen şiirin dizesinin eşine ait sanılmasına sebep olarak Gülseli İnal’ı gösterir. Önal’ın ifadesiyle Nilgün Marmara’nın annesinden notları ve defterleri geri vermek vaadiyle alan İnal, içlerinden seçtiği metinleri izinsiz ve özensiz bir biçimde yayımlamıştır. Alıntıların en sonuna sevgili Nilgün Marmara'ya atfedilen ama onun olmayan yedi içeriği kaynağıyla paylaşacağım.

Nilgün Marmara yaşarken yayımlanmasını istediği şiirlerini daktiloya çekmiş, dosyalamış ve eşi Kağan Önal’a bıraktığı intihar mektubunda bu şiirleri isterse bastırabileceğini vasiyet etmiştir. Vefatının yıl dönümü nedenyle, bende elimden geldiğince onun hakkında söylenen ve eserlerinden karışık alıntılar derledim.
Işıklar içinde uyusun..

                                                            * * * * * *

Hayat, hep yüzünle seviştik, tersinin hatırı kaldı.

..yabancıların en yakınıydın sen!

aşka kin kadar yakın bir duygu yoktur.

Her ikisi de birbirlerini tanımayan bir başkasıydılar!

İki umudun birbirine değmesi kadar güzel ne ki?

Sen ne getirdin bana çocukluğundan?
Şen kahkahalar ulumalar dona kalmalar mı?

Her şeyi yazmıyorum, korkuyorum. Yazarsam çok dağılacağım gibi.

Eskiden bir yıldızmış, göğünü yitirmiş.

Sevgiyi arttırmak istiyorum, güvenle katlamak..

Çölde
Bir yaratık gördüm,
çıplak, vahşi.
Çömelmiş oturuyor
Yüreğini ellerinde tutuyor
Yiyordu.
Dedim ki: “Tadı güzel mi dostum?”
“Acı, acı,” diye karşılık verdi;
“Ama seviyorum
Çünkü acı
Ve benim kalbim.”

Dünyamsın benim,
zorbam, düzenim,
Bundan gözlerim göğe çevrili,
ellerim denizde.
Hiç katılmadan sende yaşıyorum,
dirimimsin benim,
doğarken öldüğüm.

Hayatımda yirmi sayfalık bir öyküye bile yetecek bir olay yok gibiydi.

Çocukluğun kendini saf bir biçimde akışa bırakması ne güzeldi. Yiten bu işte!

Nereye gittiğini bilmiyorsan, derin bir bağın yok demektir. Olsaydı öğrenirdin.

var olduğun için müteşekkirim sana. Sıkılan ve sökülen canıma açtığın pencereler için.

Sartre'a göre “intihar dünyada var olmanın bir başka yoludur,” çünkü kişi bir eylem olarak ölümü seçtiğinde kendi varlığının farkına vararak, varlığının tanımını hiçlikle yapar.

Bilir miydim yaklaşan karanlığı daha önceleri,
Son verilebilir yaşamın benimki olduğunu?
Şendim, şendim ben, Kahkaham insanları ürkütürdü!
Zamanı azaldı artık, zorlanmış bedenimin,
Olduğum gibi ölmeliyim, olduğum gibi...
Aşk, bağ ve hiçbir utkuyu düşünmeden,
Kalıvermeliyim öylece kaskatı!

Gittikçe soğuduğumu farkediyorum ve bu bana hiç de sevinç vermiyor. Çünkü özün soğuması çok tehlikeli, başkalarıyla ilişkiyi yalıma veriyor, unutulan ben başkayı yakarak yeniden doğacakmış gibi..

Uçurumlar var, var uçurumlar diyorum ben insanla insan arasında, kendiyle kendi arasında.

Bir şeyden kaçıyorum bir şeyden, kendimi bulamıyorum dönüp gelip kendime yerleşemiyorum, kendimi bir yer edinemiyorum, kendime bir yer...

Biz niye kendi zamanlarımızı yaşayamıyoruz. Niye hep başka zamanlar ve hep başka kendimiz?

"Aya dokunmak istiyorum" tümcesini sessiz bir çığlık olarak yineleyerek. Bu huzur için çığlıklar ne köpekler toplumunda, kim duyar? Çığlıklar neden bu den sessiz?

Ece bana "Tanrı yoksa herşey mübahtır" diyorsun sen demişti, oysa ben "Tanrı varolduğu için herşey mübahtır" diyorum. Garip bir din anlayışı işte.

Bir yaz gecesi dinginliğini özlüyorum, bana hiçbir gıcığı olmayacak bir yaz gecesini... Ve her gün "gitmek mi zor kalmak mı zor" teranesini yinelemek tüm tinsel ve maddi dengemi bozuyor. Midelerim, gözlerim, başlarım, yüreklerim ağrıyor...

Dünyamsın benim, zorbam, düzenim,
Bundan gözlerim göğe çevrili, ellerim denizde.
Hiç katılmadan sende yaşıyorum,
dirimimsin benim, doğarken öldüğüm.

Bir ışık arıyorum, bir umut arıyorum uzun zamandır.
Aradıkça batıyorum karanlık kuyulara..
Kimse duymuyor çığlıklarımı..

Umarım şiirlerini ölüm kavramını derinden algılayarak yazmış ve intiharında da sanatındaki kadar başarılı olmuş bir kadının analizini yapabilme konusunda başarısız olmam.

Keşke benimde karşımda her zorluğa rağmen dimdik duran ve beni sevebilen biri olsaydı. İnsan tek başına dağ olamıyor bazen.

Ah! Ya benim ele geçirilemez coşkularım, varolamamış henüz biçimleyemediğim. Neredesiniz siz ey bilinçsizliğin bilinçlere varılamaz yengisinden sonra ulaşır esriklik alanları?

..uzun upuzun çok güzel yollar düşüyoruz, çok acımasız korku tünellerinden, çok gülünç karanlıklar içinden, olduğumuz bulunduğumuz zamana ve yere varmak, orada durmak için, ağulu tınısını duymak için yaşamın; dolu dizgin bir koşturu ölüme doğru..

Kuşum ve ben bir aynada
uyuyoruz, kafesimiz yatağımız
yüzlerimiz eşlerine baka baka
sonsuz kar altında uyuyoruz
kuşum ve ben.
Eşim ve ben kızıl bir bağla
bağlıyız birbirimize
Çözülürse yoksulluk sevinir
Aynamızın içinde tek bu bağ...
Kızıl kıskanç eşim kuşum ve ben...

Elim narin uzanamam, geri alamam.
Bir dönüştü tekrarlanan,
Ruhlanan bardaklarda şarap tadardık,
Unutanlardan değil hatırlayanlardık

Çok yalnızım, mutsuzum
Göründüğüm gibi değilim aslında
Karanlıklarda kaybolmuşum
Bir ışık arıyorum, bir umut arıyorum uzun zamandır
Aradıkça batıyorum karanlık kuyulara
Kimse duymuyor çığlıklarımı
Duyan aldırış etmiyor çekip kurtarmak istemiyor
Bense insanların bu ilgisizliği karşısında ilgiye susamışım
Ümidimi yitirmişim
Biliyorum bir gün dayanamayacak küçük kalbim
Arkamı dönüp inandığım ve güvendiğim her şeye
veda edeceğim.

Tüm atomlarımı bir arada tutan bir sıvı, bir zar var gibi (nar taneciklerini kaplayan zar örneğin) ve işte o zar dışsal bir etkiyle zorlanmakta ve zarın en küçük kıpırtısı atomların bir arada duruş kombinasyonlarında bir değişim yaratıyor. Ama tek tek ne atomları, ne zarı, ne kıpırtısını, ne de kombinasyonundaki değişimi, ne de değişimin kendisini açıklayamıyorum. Unutmaya çalışıyorum.

Biliyorum, bir gün dayanamayacak küçük kalbim. Arkamı dönüp güvendiğim ve inandığım her şeye veda edeceğim.

Akıl hastanesinde hastalardan biri: "Hepiniz bir gün buraya geleceksiniz, gelecek, geleceksin, gelecekler" demiş.

Yeryüzündeki aşk olasılığı ve süreci de karıncaların karşılaşmaları ve yaklaşık 10 saniye birbirlerine dokunmaları oranında.

Uyandığımızda yalnızlığın yanıbaşımızda uyuduğunu görmek..

Ölürken, kahkahamı ona bırakacağım.

Zamanı azaldı artık, zorlanmış bedenimin, Olduğum gibi ölmeliyim, olduğum gibi...

"Sahneden çekilirken, yaşamıma karışmış herkesi selamlıyorum."

                                                           ********

“Nilgün ölmüş. Beşinci kattaki evinin penceresinden kendini aşağı atarak canına kıymış. Ece Ayhan söyledi. Çok değişik bir insandı Zelda. Akşamları belli bir saatten sonra kişilik hatta beden değiştiriyor gibi gelirdi bana. Yüzü alarır, bakışlarına çok güzel ama ürkütücü bir parıltı eklenirdi. Çok da gençti. Sanırım, otuzuna değmemişti daha. Ece ile gergedan için yaptığımız söyleşide ondan söz ettim: Bu dünyayı başka bir hayatın bekleme salonu ya da vakit geçirme yeri olarak görüyordu. Dönüp baktığımda bir acı da buluyorum Nilgün’ün yüzünde. O zamanlar görememiştim. Bugün ortaya çıkıyor.”
(Cemal Süreya)

                                                            **************

Yukarıda belirttiğim gibi, Nilgün Marmara'nın sanılan ama ona ait olmayan şiirler sözler, kaynaklarıla birlikte paylaştım. Eğer yanlış olan bir içerik varsa uyarın lütfen.

"Yalnızlık" şiiri Nilgün Marmara'ya ait değildir! Kaynak Link

"Maskelerinizi kuşanıp yalanlarınızı çoğaltın. Hepiniz mezarısınız kendinizin” dizeleri Nilgün Marmara'ya ait değildir!!  Bu dizeler Serdar Aydın'a aittir.  Kaynak Link 

"Öyle güzelsin ki kuş koysunlar yoluna" diye bilinen dizeler Nilgün Marmara'ya ait değildir! Kaynak link

“Ağrımasa bilir miydim, yüreğimin yerini” sözü Nilgün Marmara’ya ait değildir! Söz, Sennur Sezer’in “Yankı” şiirinden alıntılanarak oluşturulmuştur. Kaynak Link

“Beklentim yokmuş gibi davranıp içime dünyalar kadar umudu sığdırmaktan yoruldum.”  sözü Nilgün Marmara’ya ait değildir! Kaynak Link

"Bak bu yara annemden, işte bu babamdan, buradaki ilkokul öğretmenimden, ha şu en derin olan mı onu ben açtım bilmeden. En çok da o acıtıyor canımı, en çok o kanıyor.” sözünün Nilgün Marmara’ya ait değildir! Kaynak Link

“Ben Babamın Yuvarladığı Çığın Altında Kaldım” sözü Nilgün Marmara'ya ait değildir!
Sosyal medyada Nilgün Marmara (1958-1987) imzasıyla paylaşıldığına şahit olduğumuz “ben babamın yuvarladığı çığın altında kaldım” sözü, şairin “Kan Atlası” adlı şiirinde ayrı olarak ve tırnak içinde yer almış olup, aslında Avusturyalı yazar Ingeborg Bachmann’a aittir ve yazarın Malina adlı romanında geçer.
Kaynak Link

Tanrı’yla aynı fikirde değilim!
İntihar edenlerin
Cehenneme gideceği konusunda.
Kainatın yaratılışına
Katılmaktan bıktığımda ruhum...
İntihar edeceğim bende
Denenmemiş bir yolla
Nerdeyse bütün akıllı kalpler
İntihar edip siktir çekmiş yeryüzüne
Ben ateist değilim, babasıymış gibi
Tanrı’ya küsen bir çocuğum
Eğer Tanrı intihar edenleri ve Nietzsche’yi
Cehenneme gönderirse
Cehennemde yanmayı tercih ederim ben de
Tanrı dürüstlüğü sever..
Tanrı’nın hayal gücünü beğenmiyorum
Ben Tanrı olsam
Peygamberler göndermez
Direk konuşurdum insanlarla
Ben Tanrı olsam
Hitler’i iyi kalpli bir Yahudi olmakla cezalandırırdım
Yahut yetenekli bir yazar yapardım onu
İçindeki kötülüğü insanlara değil
Tuvallere boşaltırdı
Ben Tanrı olsam
Devletler yok olur
Gül kokulu bireyler var olurdu sadece
Atlar çılgın zamanlar koşardı
Ben Tanrı olsam
Düşünce gücüyle herkesin
İstediği karakter olmasını sağlardım
Dünya bir şiirin
Yaratılım sürecine dönüşürdü böylece
Ben Tanrı olsam intihar ederdim
İnsanlarla birlikte
Acı çekmeyi öğrenemediğim için...
-Cesar Mendoza-